Kagat ng daga sa pagkain kakainin mo paba?

Ang pagkain ay isa sa pinakamahalagang pangangailangan ng tao upang mapanatili ang kalusugan, enerhiya, at buhay. Kaya naman, may mataas na antas ng pag-iingat na kinakailangan pagdating sa kalinisan at kaligtasan ng ating kinakain. Ngunit paano kung nalaman mong ang pagkain ay nakagat ng daga—kakainin mo pa ba ito?

Maraming tao ang maaaring magtanong sa sarili, “Sayang ang pagkain, maaari ko pa bang kainin ito kung kakarampot lang ang kagat?” Ngunit kailangang tandaan na ang daga, bagama’t maliit, ay maaaring magdala ng napakaraming uri ng mikrobyo at sakit na maaaring maging mapanganib o nakakamatay para sa tao.

Table of Contents

Bakit delikado ang kagat ng daga sa pagkain?

Ang mga daga ay kilalang tagapagdala ng maraming uri ng sakit. Ang kanilang katawan, laway, ihi, at dumi ay maaaring may taglay na bacteria, virus, at parasites. Kapag ang daga ay nakagat o nadilaan ang pagkain, mataas ang posibilidad na naiwanan ito ng mga pathogens na maaaring magdulot ng karamdaman kapag kinain ng tao.

Ilan sa mga kilalang sakit na maaaring makuha mula sa kontaminasyong galing sa daga ay ang sumusunod:

Leptospirosis – Isang bacterial infection na maaaring makuha mula sa ihi ng daga. Kahit konting kontaminasyon sa pagkain ay maaaring magdulot nito. Ang sintomas ay lagnat, pananakit ng katawan, at sa malalang kaso, pagkasira ng atay at bato.
Salmonella – Bakterya na maaaring magdulot ng malubhang diarrhea, lagnat, at pananakit ng tiyan. Ang salmonella ay maaaring mapunta sa pagkain mula sa dumi o laway ng daga.
Hantavirus – Isa pang delikadong sakit na maaaring makuha mula sa ihi o dumi ng daga, at bagaman madalang, ito ay mapanganib at maaaring magdulot ng acute respiratory illness.
Rat-bite fever – Bagama’t madalas sa kagat ng daga sa balat ito nakukuha, maaari rin itong makuha mula sa pagkain na nakontamina ng laway ng daga.

Ang mga ito ay hindi basta-bastang sakit. Maaaring hindi agad lumabas ang sintomas, ngunit kapag naramdaman na ito, posibleng komplikado at kailangan ng agarang gamutan. Kaya’t ang tanong kung kakainin pa ba ang pagkaing nakagat ng daga ay hindi lang tungkol sa panlasa o sa ‘sayang’, kundi isang usapin ng panganib sa kalusugan.

Masasabi ba agad kung ligtas pa ang pagkain?

Sa maraming pagkakataon, hindi agad-agad makikita ang kagat ng daga. Maaring maliit lamang ito at hindi halata. Sa ganitong kaso, kung sakaling hindi mo namalayan na nakagat na pala ng daga ang isang bahagi ng pagkain at ito ay nakain mo, nararapat na bantayan ang sarili para sa mga sintomas ng karamdaman gaya ng:

Biglaang lagnat
Pagsusuka
Pananakit ng tiyan
Diarrhea
Panghihina
Pananakit ng kasu-kasuan

Kung meron kang alinman sa mga sintomas na ito at may hinala kang maaaring kontaminado ang iyong kinain, agad na magpakonsulta sa doktor.

Dapat bang itapon ang buong pagkain?

Oo. Sa oras na makita mong may bahagi ng pagkain na nakagat ng daga, ang pinakaresponsableng gawin ay itapon ang buong pagkain. Kahit pa tanggalin mo lang ang nakagat na bahagi, hindi ito garantiya na ligtas pa ang natitirang pagkain. Tandaan na ang laway o ihi ng daga ay maaaring kumalat o tumulo sa ibang parte ng pagkain, lalo na kung ito ay malambot, mamasa-masa, o mainit-init na nagsisilbing ideal breeding ground para sa mikrobyo.

Hindi rin sapat ang simpleng pag-init ng pagkain. Bagama’t totoo na ang init ay nakapapatay ng karamihan sa bacteria, may mga toxins na naiwan ng ilang pathogens na hindi natatanggal kahit painitin pa. Kaya’t ang ligtas at tamang hakbang ay itapon na lamang ito.

Ang panganib ay hindi nasusukat sa laki ng kagat

Minsan ay iniisip ng ilan na kung maliit lang ang kagat ng daga o hindi naman buong bahagi ang nadikit sa daga, ayos lang kainin ang natira. Ngunit ang katotohanan, hindi natin kailanman masusukat kung gaano karaming mikrobyo ang naiwan, at kung anong klaseng pathogens ang dala nito. Ang kahit isang patak ng laway o ihi ng daga ay maaaring maglaman ng milyon-milyong bacteria.

Bukod dito, dapat ding isaalang-alang na ang mga daga ay kadalasang namumuhay sa mga maruruming lugar tulad ng kanal, basurahan, at imburnal. Ang kanilang katawan ay may posibilidad na may kasamang dumi, amag, at kahit chemical residues. Kaya’t anumang bahagi ng kanilang katawan na humipo sa pagkain ay maaaring magdulot ng panganib.

Mental stress at psychological effect

Bukod sa pisikal na panganib, ang pagkain na nalaman mong nakagat ng daga ay maaari ring magdulot ng mental distress. Maaari mong maramdaman ang pagkasuklam, pag-aalala, at discomfort kahit pa hindi ka magkasakit agad. Ang ganitong epekto ay maaaring makaapekto sa iyong gana sa pagkain at tiwala sa kalinisan ng kapaligiran.

Konklusyon

Sa kabila ng kagustuhang magtipid o huwag magsayang ng pagkain, mahalagang unahin ang kalusugan at kaligtasan. Ang pagkain na nakagat ng daga ay hindi na ligtas kainin. Maaaring ito ay mukhang ayos pa sa paningin o amoy, ngunit ang panganib ay nasa mikrobyo na hindi natin nakikita. Ang panganib ng pagkakaroon ng sakit mula sa laway, ihi, o dumi ng daga ay hindi biro. Maaari itong magdulot ng matinding karamdaman, pagkakospital, o sa malalang kaso, kamatayan.

Ang tamang hakbang sa ganitong sitwasyon ay huwag na itong kainin at itapon nang maayos upang hindi rin mapasubo ang ibang tao o hayop sa loob ng bahay. Huwag ipagsapalaran ang kalusugan para sa pagkaing kontaminado. Tandaan, mas mahal ang gamot at pagpapagamot kaysa sa bagong pagkain. Sa huli, ang pagiging maagap at responsable sa mga ganitong sitwasyon ay isang mahalagang bahagi ng pangangalaga sa sarili at sa pamilya.