Oo, parehas lang ang anti-rabies na ginagamit para sa pusa at aso. Ang rabies ay isang viral disease na maaaring makahawa sa lahat ng mammal, kabilang na ang pusa at aso, pati na rin ang tao. Dahil dito, ang parehong uri ng bakuna laban sa rabies ay maaaring gamitin sa dalawang hayop. Gayunpaman, may ilang mahahalagang aspeto na dapat ipaliwanag upang mas maunawaan kung paano ito gumagana, bakit mahalaga ito, at paano ito dapat ibigay sa parehong pusa at aso.
Ano ang Rabies at Bakit Delikado Ito?
Ang rabies ay isang sakit na dulot ng rabies virus na umaatake sa central nervous system ng hayop o tao. Ito ay nakukuha sa pamamagitan ng laway ng isang hayop na may rabies, karaniwang sa pamamagitan ng kagat o sugat na nadilaan ng infected na hayop. Kapag ang virus ay nakaabot sa utak, nagiging 100% fatal ito, kaya naman mahalagang maiwasan ito sa pamamagitan ng tamang pagbabakuna.
Ang rabies ay isang zoonotic disease, ibig sabihin, maaari itong maipasa mula sa hayop patungo sa tao. Sa Pilipinas at maraming iba pang bansa, ang rabies ay isang seryosong isyu sa kalusugan ng publiko, kaya naman ang pagbabakuna laban dito ay isa sa pinakamahalagang paraan upang mapigilan ang pagkalat ng sakit.
Parehas Ba ang Anti-Rabies ng Pusa at Aso?
Oo, ang bakuna laban sa rabies na ginagamit para sa pusa at aso ay pareho. Maraming veterinary rabies vaccines ang may label na “for use in dogs and cats,” na nangangahulugan na ang parehong formulation ay maaaring ibigay sa parehong uri ng hayop. Mayroon ding mga bakuna na iniendorso ng World Health Organization (WHO) at World Organisation for Animal Health (WOAH) para sa paggamit sa maraming species ng hayop.
Gayunpaman, maaaring may kaunting pagkakaiba sa dami o dosing ng bakuna, depende sa timbang ng hayop at sa rekomendasyon ng beterinaryo. Ang ilan sa mga kilalang anti-rabies vaccines na ginagamit sa pusa at aso ay ang Nobivac Rabies, Rabisin, at Defensor.
Paano Ibinibigay ang Anti-Rabies Vaccine sa Pusa at Aso?
Ang pagbabakuna laban sa rabies ay dapat gawin ng isang lisensyadong beterinaryo upang matiyak na tama ang dosis at tamang administrasyon ng bakuna. Karaniwan, ito ay iniiniksyon sa ilalim ng balat (subcutaneous) o minsan ay sa kalamnan (intramuscular), depende sa brand ng bakuna.
Mga Karaniwang Iskedyul ng Pagbabakuna:
Unang Bakuna: Karaniwan itong ibinibigay sa edad na 12 linggo (3 buwan) para sa parehong aso at pusa.
Booster Shot: Pagkatapos ng unang bakuna, ang hayop ay kailangang makakuha ng booster shot matapos ang isang taon.
Sunod-sunod na Bakuna: Matapos ang unang booster, ang susunod na dosis ay maaaring ibigay tuwing 1 hanggang 3 taon, depende sa uri ng bakuna at sa mga regulasyon sa lugar kung saan ka nakatira.
Sa maraming bansa, kasama ang Pilipinas, ang taunang pagbabakuna laban sa rabies ay isang legal na pangangailangan upang matiyak na protektado ang mga alagang hayop laban sa sakit.
Mga Pagkakaiba sa Pagpapabakuna ng Aso at Pusa
Bagama’t pareho ang bakuna, may ilang kaibahan sa pagbabakuna ng pusa at aso dahil sa kanilang biological differences at lifestyle.
Reaksyon sa Bakuna
Ang ilang pusa ay maaaring mas sensitibo sa mga bakuna kumpara sa aso. May ilang pusa na nagkakaroon ng mild side effects tulad ng pamamaga sa injection site, lagnat, o bahagyang panghihina. Ang mga asong may mas malalaking katawan ay maaaring mas madali ang pagtanggap ng bakuna.
Pamamaraan ng Pagsasagawa
Ang mga aso ay kadalasang hindi gaanong mahirap bigyan ng bakuna dahil sa kanilang mas kalmadong disposisyon kumpara sa ilang pusa na maaaring maging sobrang balisa. Maraming beterinaryo ang gumagamit ng mas maingat na paghawak sa pusa, tulad ng paglalagay sa kanila sa isang secure na carrier o paggamit ng distraction techniques.
Pagbabakuna ng Ligaw na Hayop
Mas mataas ang panganib ng rabies sa mga pusang gala dahil mahilig silang gumala at makisalamuha sa ibang hayop. Sa ganitong kaso, mas kailangang tiyakin na sila ay bakunado. Sa mga aso, kadalasan ay may mas organisadong pagbabakuna dahil karamihan sa kanila ay nasa loob lamang ng bahay.
Mahalaga Ba ang Bakuna Laban sa Rabies para sa Pusa at Aso?
Napakahalaga ng pagbabakuna laban sa rabies para sa parehong pusa at aso. Narito ang ilan sa mga dahilan:
Proteksyon ng Alagang Hayop
Ang pagbabakuna ay ang tanging paraan upang mapanatiling ligtas ang alagang hayop mula sa rabies. Kapag ang hayop ay nahawaan ng rabies, wala nang lunas dito, kaya mas mainam na iwasan ito sa pamamagitan ng tamang pagbabakuna.
Proteksyon ng Tao
Dahil ang rabies ay isang zoonotic disease, nangangahulugan ito na maaaring maipasa ito mula sa hayop patungo sa tao. Ang pagbabakuna ng aso at pusa ay tumutulong upang mapigilan ang pagkalat ng sakit at mapanatili ang kaligtasan ng mga may-ari at iba pang tao sa paligid.
Legal na Pangangailangan
Sa maraming bansa, kabilang ang Pilipinas, ang pagbabakuna laban sa rabies ay isang legal na requirement para sa lahat ng alagang aso at pusa. Ang hindi pagbabakuna sa kanila ay maaaring magdulot ng multa o iba pang legal na parusa.
Pag-iwas sa Panganib ng Euthanasia
Kapag ang isang hindi bakunadong aso o pusa ay nakakagat ng isang tao, maaaring i-require ng mga awtoridad na isailalim ito sa euthanasia o obserbasyon upang matiyak na wala itong rabies. Ito ay maaaring maging isang trahedya para sa may-ari ng hayop.
Paano Mapanatiling Epektibo ang Bakuna?
Para mapanatili ang bisa ng bakuna laban sa rabies sa mga pusa at aso, narito ang ilang mahahalagang hakbang:
Sundin ang Tamang Iskedyul
Huwag palampasin ang petsa ng booster shot upang manatiling epektibo ang proteksyon laban sa rabies.
Siguraduhin na ang Bakuna ay Mula sa Lisensyadong Beterinaryo
Ang pagbili ng bakuna mula sa hindi awtorisadong tagapagtustos ay maaaring humantong sa paggamit ng pekeng o expired na bakuna.
Panatilihin ang Bakuna Records
Itago ang vaccination records ng iyong alagang hayop upang magkaroon ng patunay ng pagbabakuna kapag kinakailangan.
Iwasan ang Exposure sa Ligaw na Hayop
Iwasang hayaang gumala ang pusa at aso sa mga lugar kung saan maaaring may hayop na may rabies.
Konklusyon
Ang anti-rabies na ginagamit para sa pusa at aso ay pareho, ngunit maaaring magkaiba sa paraan ng pagbabakuna at dosing depende sa timbang at kondisyon ng hayop. Mahalaga ang pagbabakuna laban sa rabies upang mapanatili ang kaligtasan ng alagang hayop at ng kanilang mga may-ari. Sa pamamagitan ng tamang pagbabakuna, pagsunod sa iskedyul, at pag-iingat sa exposure, maaaring mapigilan ang pagkalat ng rabies at mapanatiling ligtas ang lahat.
Iba pang mga babasahin
Epekto ng rabies sa buntis, pwede ba ang anti rabies sa buntis?
Gamot sa Kagat ng Langgam sa Baby: Sanhi, Sintomas, at Paggamot
