Ang rabies ay isang nakamamatay na sakit na dulot ng rabies virus, na pangunahing naipapasa sa pamamagitan ng kagat o laway ng isang hayop na may rabies, tulad ng aso, pusa, o iba pang maiilap na hayop. Ang epekto ng rabies sa buntis ay maaaring maging malubha, hindi lamang para sa ina kundi pati na rin sa kanyang dinadalang sanggol. Kaya naman, mahalagang malaman kung paano maiiwasan ang impeksiyon, kung ligtas ba ang anti-rabies vaccine sa buntis, at kung ano ang dapat gawin kung makagat ng isang posibleng rabid na hayop habang nagdadalang-tao.
Ano ang Epekto ng Rabies sa Buntis?
Ang rabies ay isang sakit na nakakaapekto sa central nervous system. Kapag ang isang buntis ay nagkaroon ng rabies, ito ay nagdudulot ng napakalaking panganib dahil walang lunas ang sakit na ito kapag lumabas na ang sintomas. Narito ang ilan sa mga posibleng epekto ng rabies sa buntis.
Nakakaapekto sa Nervous System ng Ina
Ang rabies virus ay naglalakbay mula sa sugat patungo sa utak, kung saan ito nagpaparami at nagdudulot ng matinding pamamaga ng utak o encephalitis. Kapag umabot sa yugtong ito, kadalasan ay nagiging fatal ang sakit, na nangangahulugan na maaaring mamatay ang buntis at ang kanyang sanggol.
Maaari itong Magdulot ng Spontaneous Abortion o Pagkalaglag
Ang matinding stress sa katawan na dulot ng impeksiyon ay maaaring maging sanhi ng miscarriage o pagkawala ng pagbubuntis. Ang mataas na lagnat, panginginig, at iba pang sintomas ng rabies ay maaaring mag-trigger ng preterm labor o early delivery.
Maaari Itong Makaapekto sa Pag-unlad ng Sanggol
Bagamat hindi direktang naipapasa ang rabies virus sa sanggol sa sinapupunan, maaaring magkaroon ng negatibong epekto sa paglaki ng fetus dahil sa mga komplikasyon tulad ng mataas na lagnat at matinding stress sa katawan ng ina.
Posibleng Manganib ang Buhay ng Ina at Sanggol
Kapag umabot sa advanced stage ang rabies, maaaring magresulta ito sa paralysis, delirium, at coma. Sa ganitong sitwasyon, malaki ang posibilidad na mamatay ang buntis at ang sanggol sa loob ng sinapupunan.
Ligtas ba ang Anti-Rabies Vaccine sa Buntis?
Ang isang madalas na tanong ng mga buntis ay kung ligtas bang tumanggap ng anti-rabies vaccine matapos makagat ng hayop. Ayon sa mga eksperto at pandaigdigang organisasyon tulad ng World Health Organization (WHO) at Centers for Disease Control and Prevention (CDC), ligtas at inirerekomenda ang rabies vaccine para sa mga buntis kung kinakailangan.
Narito ang ilang mahahalagang impormasyon tungkol sa pagbabakuna laban sa rabies sa buntis:
Post-Exposure Prophylaxis (PEP) o Bakuna Matapos ang Exposure
Kung nakagat ng aso o anumang hayop na may rabies ang isang buntis, agad siyang dapat tumanggap ng rabies vaccine.
Ang bakunang ginagamit para sa rabies ay inactivated vaccine, na nangangahulugang wala itong buhay na virus na maaaring makasama sa sanggol.
Ang WHO at CDC ay nagbigay ng katiyakan na walang ebidensya na nagpapakita na ang rabies vaccine ay may negatibong epekto sa pagbubuntis o sa sanggol.
Rabies Immunoglobulin (RIG)
Kung malalim o malubha ang kagat, maaaring kailanganin ang rabies immunoglobulin (RIG), na nagbibigay ng agarang proteksyon laban sa virus habang gumagana ang bakuna.
Bagamat limitado ang mga pag-aaral tungkol sa epekto nito sa pagbubuntis, sinasabi ng mga eksperto na ang benepisyo nito ay mas matimbang kaysa sa posibleng panganib.
Pre-Exposure Prophylaxis (PrEP) o Bakuna Bago ang Exposure
Para sa mga buntis na nasa mataas na panganib na ma-expose sa rabies (halimbawa, mga beterinaryo, animal handlers, o mga nakatira sa lugar kung saan laganap ang rabies), maaaring ikonsidera ang pre-exposure prophylaxis o pagbabakuna bilang proteksyon bago pa makagat ng hayop.
Ano ang Dapat Gawin Kapag Nakagat ng Hayop ang Isang Buntis?
Kung ang isang buntis ay nakagat o nadilaan ng hayop na posibleng may rabies, ito ang mga dapat gawin agad.
Hugasan ang Sugat Agad-agad
Gumamit ng dumadaloy na tubig at sabon sa loob ng hindi bababa sa 15 minuto upang maalis ang virus sa sugat.
Maaari ding gumamit ng antiseptic o povidone-iodine upang linisin ang sugat.
Magpakonsulta Agad sa Doktor
Dapat magpatingin sa isang doktor upang malaman kung kinakailangang tumanggap ng anti-rabies vaccine o rabies immunoglobulin.
Kahit maliit ang sugat, hindi dapat ipagsawalang-bahala dahil maaaring magkaroon ng rabies kahit sa gasgas lamang.
Huwag Hintayin ang Sintomas ng Rabies
Ang rabies ay palaging nakamamatay kapag lumabas na ang sintomas, kaya mahalagang magpa-bakuna bago pa ito umabot sa malubhang yugto.
I-monitor ang Hayop na Kumagat
Kung maaari, obserbahan ang hayop sa loob ng 10-14 araw.
Kung ang hayop ay namatay sa loob ng panahong ito, malaki ang posibilidad na mayroon itong rabies, kaya dapat magpatuloy sa kumpletong rabies vaccination.
Konklusyon
Ang rabies ay isang mapanganib at nakamamatay na sakit na maaaring makaapekto sa buntis at sa kanyang sanggol. Dahil dito, napakahalagang protektahan ang sarili laban sa impeksiyon sa pamamagitan ng agarang paglilinis ng sugat, pagbabakuna, at tamang pangangalaga sa sarili. Ligtas ang anti-rabies vaccine para sa mga buntis, at ito ay inirerekomenda ng mga eksperto upang maiwasan ang nakamamatay na epekto ng rabies virus.
Ang pagiging maingat sa paligid, pag-iwas sa mga galang hayop, at pagpapanatili ng kalinisan ay ilan lamang sa mga hakbang upang hindi mahawaan ng rabies. Kung ikaw ay buntis at nakagat ng hayop, huwag nang mag-atubiling magpatingin agad sa doktor upang makuha ang nararapat na lunas at bakuna. Tandaan, mas mabuting maging maagap kaysa magsisi sa huli.
10 listahan ng Clinic para sa Anti rabies ng Buntis
IVAX Animal Bite and Vaccination Center – Calamba Laguna
Address: Bucal Calamba City Laguna (Infront of JP Rizal Hospital)
Contact: Globe – 09062509170, Smart – 09282828449, PLDT – (049)550-4063
Clinic Hours: 7:00 AM – 12:00 AM daily
Services: Pre-exposure and post-exposure anti-rabies vaccination, affordable prices, trained vaccinators123.
St. Ezekiel Animal Bite Center
Services: Pre-exposure anti-rabies vaccine
Clinic Hours: Open everyday11.
Calamba Medical Center
Services: Anti-rabies vaccination
Laguna Provincial Hospital
Services: Anti-rabies vaccination
Calamba City Health Office
Services: Anti-rabies vaccination
Dr. Jose P. Rizal Memorial District Hospital
Services: Anti-rabies vaccination
City Veterinary Office
Services: Anti-rabies vaccination
Animal Bite Treatment Center
Services: Anti-rabies vaccination
Laguna Veterinary Clinic
Calamba Animal Bite Center
Services: Anti-rabies vaccination
Iba pang mga babasahin
Gamot sa Kagat ng Langgam sa Baby: Sanhi, Sintomas, at Paggamot
Nakakalason Pa Rin Ba ang Kagat ng Ahas Kahit Patay Na Ito?
