Ang leptospirosis ay isang bacterial infection na dulot ng Leptospira bacteria, na karaniwang nakukuha mula sa kontaminadong tubig o lupa na may ihi ng infected na hayop, partikular na ng daga. Bagamat ito ay mas madalas sa mga matatanda, maaari ring magkaroon ng leptospirosis ang mga sanggol (baby), lalo na kung sila ay may direktang exposure sa kontaminadong kapaligiran.
Ano ang Leptospirosis?
Ang leptospirosis ay isang sakit na maaaring magdulot ng mild hanggang severe na impeksyon sa katawan. Kapag hindi naagapan, maaari itong mauwi sa mas malalang komplikasyon tulad ng Weil’s disease, kidney failure, meningitis, o respiratory distress syndrome.
Sa mga sanggol, ang leptospirosis ay isang seryosong kondisyon dahil mahina pa ang kanilang immune system, kaya mas mataas ang posibilidad ng matinding sintomas at komplikasyon.
Sanhi ng Leptospirosis sa Baby
Ang pangunahing sanhi ng leptospirosis ay ang impeksyon ng Leptospira bacteria sa katawan ng isang sanggol. Maaring makuha ito sa mga sumusunod na paraan:
- Pagkakadikit ng balat sa kontaminadong tubig o lupa
- Kung ang isang sanggol ay lumalakad sa baha o basaang lugar kung saan may ihi ng daga, maaari siyang mahawa.
- Ang bacteria ay nakakapasok sa katawan sa pamamagitan ng maliliit na sugat, gasgas, o kahit sa mucous membranes tulad ng mata, ilong, at bibig.
- Pag-inom ng kontaminadong tubig o gatas
- Ang tubig na may bacteria ay maaaring sanhi ng impeksyon, lalo na kung ginamit sa paghalo ng formula milk o ininom ng sanggol.
- Paghawak sa kontaminadong bagay
- Ang mga laruan, bote, o ibang gamit ng baby na nalagyan ng ihi ng daga ay maaaring maging daan para mahawa ang sanggol.
- Paghawak ng infected na tao sa baby
- Ang mga magulang o tagapag-alaga na may leptospirosis ay maaaring makahawa sa baby kung hindi naghuhugas ng kamay bago hawakan ang bata.
Mga Sintomas ng Leptospirosis sa Baby
Ang leptospirosis sa mga sanggol ay maaaring may mild o severe na sintomas depende sa dami ng bacteria sa katawan at sa lakas ng immune system ng bata.
Mild Symptoms (Banayad na Sintomas)
Sa unang yugto ng sakit, maaaring magpakita ang sanggol ng mga sumusunod na sintomas:
- Lagnat (Fever)
- Isa sa pinakaunang sintomas ng leptospirosis.
- Maaring umabot ng 38°C hanggang 40°C ang lagnat ng sanggol.
- Panghihina at Pagiging Iritable
- Ang baby ay maaaring maging sobrang iritable, iyakin, at mahirap patahanin.
- Madalas ding nagiging antukin o hindi masyadong aktibo.
- Kawalan ng Gana sa Pagkain
- Ang baby ay maaaring tumangging dumede o kumain, na maaaring magdulot ng dehydration.
- Pagsusuka (Vomiting) at Pagtatae (Diarrhea)
- Ang leptospirosis ay maaaring magdulot ng pagsusuka at pagtatae, na maaaring humantong sa dehydration.
- Pamamaga ng Mukha o Katawan (Swelling)
- Maaaring mamaga ang mga paa, kamay, o mukha ng baby dahil sa epekto ng bacteria sa bato (kidneys).
- Sipon at Ubo
- Bagamat hindi ito pangkaraniwan, may ilang kaso ng leptospirosis na may kasamang sintomas ng sipon at ubo.
Severe Symptoms (Malalang Sintomas)
Kapag hindi agad naagapan, maaaring lumala ang impeksyon at magdulot ng mas malubhang kondisyon.
- Mataas na Lagnat na Hindi Bumababa
- Ang lagnat ay maaaring umabot ng higit sa 40°C at hindi bumababa sa kabila ng gamot.
- Paninilaw ng Balat at Mata (Jaundice)
- Ang paninilaw ng balat at mata ay senyales na naapektuhan na ang atay ng sanggol.
- Paninigas ng Leeg (Stiff Neck)
- Maaaring senyales ito ng meningitis o impeksyon sa utak.
- Pananakit ng Tiyan at Pamamaga ng Atay o Bato
- Maaaring makaranas ang baby ng matinding pananakit ng tiyan at pamamaga ng atay at bato, na maaaring maramdaman sa ilalim ng ribs.
- Pag-ubo ng Dugo o Pagdurugo ng Ilong at Gilagid
- Ang severe leptospirosis ay maaaring magdulot ng pagdurugo dahil sa epekto ng bacteria sa blood clotting system.
- Hirap sa Paghinga
- Kapag naapektuhan ang baga, maaaring mahirapan huminga ang sanggol at magkaroon ng pulmonary hemorrhage (pagdurugo sa baga).
- Kombulsyon at Pagkawala ng Malay
- Sa pinakamatinding kaso, maaaring magdulot ng kombulsyon at pagkawala ng malay ang leptospirosis.
Paano Natutukoy ang Leptospirosis sa Baby?
Kung may suspetsa ng leptospirosis sa isang sanggol, maaaring ipagawa ng doktor ang mga sumusunod na tests:
- Blood Test (CBC, Leptospira Test, Blood Culture)
- Tinitingnan kung may impeksyon sa dugo at kung may bacteria na Leptospira.
- Urinalysis
- Upang makita kung may impeksyon sa kidneys.
- Liver and Kidney Function Tests
- Tinitingnan kung naapektuhan na ang atay at bato.
- Chest X-ray
- Para malaman kung may impeksyon o pagdurugo sa baga.
Paano Ginagamot ang Leptospirosis sa Baby?
Ang gamutan sa leptospirosis ay nakadepende sa tindi ng impeksyon.
Para sa Mild Cases:
- Antibiotics (Amoxicillin o Azithromycin) – Ibinibigay upang puksain ang bacteria.
- Paracetamol – Para sa lagnat.
- Oral Hydration – Upang maiwasan ang dehydration.
Para sa Severe Cases:
- Intravenous (IV) Antibiotics – Mas malakas na antibiotics tulad ng Penicillin o Ceftriaxone.
- IV Fluids – Para maiwasan ang dehydration.
- Dialysis – Kung may kidney failure.
- Ventilation Support – Kung may respiratory distress.
Paano Maiiwasan ang Leptospirosis sa Baby?
- Panatilihing Malinis ang Kapaligiran
- Iwasang mayroong stagnant water o baha sa paligid.
- Iwasan ang Exposure sa Daga
- Siguraduhing walang daga sa bahay at panatilihing malinis ang mga laruan at gamit ng baby.
- Gumamit ng Malinis na Tubig
- Siguraduhing pinapakuluan ang tubig bago gamitin sa gatas ng baby.
- Hugasan ang Kamay Bago Humawak sa Baby
- Upang maiwasan ang paglipat ng bacteria.
Konklusyon
Ang leptospirosis sa baby ay isang seryosong sakit na kailangang maagapan agad. Kapag may sintomas tulad ng mataas na lagnat, pagsusuka, o paninilaw ng balat, agad na kumonsulta sa doktor. Ang maagang paggamot ay mahalaga upang maiwasan ang malulubhang komplikasyon. Panatilihin ang kalinisan at iwasang ma-expose ang baby sa kontaminadong tubig o bagay upang mapanatili siyang ligtas sa sakit na ito.
Iba pang mga babasahin
Kailan Ba Dapat Magpaturok ng Anti-Rabies Kapag Nakagat ng Aso?
Bakit Masakit ang Kagat ng Surot?
